Erkenning en gezag

Vaak is het krijgen van kinderen een reden om de relatie officieel te maken. Als het om erkenning van het kind en het (ouderlijk) gezag gaat, verschilt per relatievorm wat via de wet is geregeld. Maar ook wat de mogelijkheden zijn om het gezag over het kind te krijgen.

Van belang is of u de biologische ouder van het kind bent of niet. Een andere bepalende factor is de samenstelling van uw relatie. Dus gaat het om een man/vrouw-relatie of bestaat uw relatie uit twee mannen of twee vrouwen? U vindt hier meer uitleg over de begrippen erkenning, gezag en voogdij. En wat u kunt doen om het zo goed mogelijk voor u en uw kind te regelen.

Erkenning

Volgens de wet bent u ouder van een kind, als u het heeft erkend. U heeft dan een juridische band. Hierdoor bent u verplicht om uw kind te onderhouden tot hij of zij 21 jaar is. Uw kind is uw erfgenaam. Door erkenning bent u niet de wettelijke vertegenwoordiger van uw kind. Dit bent u pas als u ook het gezag over uw kind hebt.

Gezag

Gezag is door de wet geregeld. Het is de plicht en het recht om kinderen jonger dan 18 jaar te verzorgen en op te voeden. Daar vallen ook het nemen van beslissingen en het verrichten van officiële handelingen onder. Minderjarigen mogen zelf bijvoorbeeld geen paspoort of bankrekening aanvragen. Dit moet een ouder met het gezag of een voogd doen.

Meestal ligt het gezag bij één of twee ouders. Een van de ouders kan ook samen met een andere persoon het gezag hebben. Het gezag kan niet door meer dan twee personen worden uitgeoefend.

Voogdij

Als de ouders allebei hun kind niet kunnen verzorgen en opvoeden wordt een voogd aangewezen. Zijn beide ouders overleden en hebben ze geen voogd aangewezen, dan benoemt de rechter een voogd. Deze persoon heeft niet het gezag maar de voogdij over een kind. Anders dan bij een ouder die het kind heeft erkend, erft een kind niet automatisch van een voogd. Als de voogd dit wil, moet hij of zij dat via een testament regelen.

Wel of niet automatische erkend?

Een kind is automatisch erkend door de moeder via de geboorte ongeacht welke relatievorm. Woont de moeder samen met de vader dan moet hij het kind erkennen en daarna samen met de moeder het gezag aanvragen via rechtspraak.nl. Pas dan hebben zij beiden het gezag over het kind. Bij huwelijken en geregistreerd partner­schappen tussen man en vrouw hebben beide ouders direct na de geboorte automatisch het gezag over het kind. Dat is bij wet geregeld.

Als het kind niet automatisch door de partner is erkend, kunt u dat zelf regelen. Dit kan voor of vlak na de geboorte, maar ook nog op een later moment. Daar is altijd toestemming van de moeder voor nodig tot het kind zestien jaar is. Bij kinderen van twaalf jaar of ouder is ook de toestemming van het kind nodig.

Portret van WouterPortret van Leroy

Wouter en Leroy willen samen een kind

Relatie tussen twee vrouwen of twee mannen

Bestaat uw relatie uit twee vrouwen of twee mannen? Lees hieronder welke mogelijkheden er zijn om in uw situatie het kind te erkennen en het gezag te verkrijgen. Niet-biologische ouders kunnen ook het gezag krijgen door het kind te adopteren. Meer informatie staat op rijksoverheid.nl. Bekijk ook het filmpje hieronder.

Twee vrouwen - samenwonend

Onbekende donor

De duomoeder moet erkennen of adopteren om juridisch ouder te worden. De moeder en duomoeder moeten na erkenning samen het gezag aanvragen. Door adoptie hebben beide vrouwen automatisch gezamenlijk gezag.

Bekende donor

De duomoeder moet erkennen of adopteren om juridisch ouder te worden. De moeder en duomoeder moeten na erkenning samen het gezag aanvragen. Door adoptie hebben beide vrouwen automatisch gezamenlijk gezag.

Man heeft erkend

De duomoeder kan niet meer erkennen.

1. Voor gezamenlijk gezag van de moeder en duomoeder is een beslissing van de rechter nodig.

2. Of de moeder en erkenner vragen samen gezamenlijk gezag aan.

Twee vrouwen - getrouwd of geregistreerd partners

Onbekende donor

De moeder en de duomoeder zijn beiden automatisch juridisch ouder en hebben samen het gezag.

Bekende donor

De moeder is automatisch ouder. De duomoeder kan het kind erkennen of adopteren. De moeder heeft altijd het gezag. De moeder en duomoeder kunnen samen het gezag aanvragen bij de rechtbank na erkenning. Door adoptie hebben beide vrouwen automatisch gezamenlijk gezag.

Man heeft erkend

De duomoeder is geen juridische ouder.

1. Voor gezamenlijk gezag van de moeder en duomoeder is een beslissing van de rechter nodig.

2. Of de moeder en erkenner vragen samen gezamenlijk gezag

Twee mannen - samenwonend

Een is de biologische vader

1. De moeder van het kind is juridisch ouder en zij heeft alleen het gezag. De biologische vader kan het kind erkennen met toestemming van de moeder. De moeder en erkenner kunnen samen gezag aanvragen

2. De biologische vader en zijn partner adopteren het kind. Dat kan als zij ten minste drie jaar samenwonen en dat kunnen aantonen met een samenlevingsovereenkomst. Zij worden door de adoptie allebei juridisch ouder en hebben samen het gezag.

Geen is de biologische vader

1. De moeder van het kind is juridisch ouder en zij heeft alleen het gezag. Een van de mannen kan het kind erkennen met toestemming van de moeder. De moeder en erkenner kunnen samen het gezag aanvragen. Als het kind alleen bij de mannen woont, houdt de moeder een omgangsrecht.

2. De mannen adopteren het kind. Dat kan als zij ten minste drie jaar samenwonen en dat kunnen aantonen met een samenlevingsovereenkomst. Zij worden daardoor allebei juridisch ouder en hebben samen het gezag.

Twee mannen - getrouwd of geregistreerd partners

Een is de biologische vader

1. De moeder van het kind is juridisch ouder en zij heeft alleen gezag. De biologische vader kan het kind erkennen met toestemming van de moeder. Moeder en erkenner kunnen samen gezag aanvragen. Voor gezamenlijk gezag van de biologische vader die het kind heeft erkend en zijn echtgenoot of geregistreerd partner is de beslissing van een rechter nodig.

2. De biologische vader en zijn echtgenoot of geregistreerd partner adopteren het kind. Zij worden daardoor allebei juridisch ouder en hebben samen gezag.

Geen is de biologische vader

1. De moeder van het kind is juridisch ouder en zij heeft alleen gezag. Een van de mannen kan het kind erkennen met toestemming van de moeder. Moeder en erkenner kunnen samen gezag aanvragen. Voor gezamenlijk gezag van de man die door erkenning juridisch vader is geworden en zijn echtgenoot of geregistreerd partner is de beslissing van een rechter nodig. Als het kind alleen bij de mannen woont, houdt de moeder een omgangsrecht.

2. De echtgenoten of geregistreerd partners adopteren het kind. Zij worden daardoor allebei juridisch ouder en hebben samen gezag.

Skye heeft twee papa's

Daar moet juridisch best veel voor worden geregeld. Papa's Lody en Dennis vertellen wat allemaal.

Brochure Samen verder

Alles over samenwonen, trouwen en geregistreerd partnerschap.

Download de brochure Brochure Samen verder

Bekijk de brochure Brochure Samen verder online